Nội dung
“Tống trào có Hắc Bao Công
Đường triều Võ Hậu, Địch Công anh hùng.”
Địch Nhân Kiệt là một vị thần thám nổi tiếng dưới triều Đường - Chu (Sau khi lên ngôi, Võ Tắc Thiên đổi hiệu nước là Chu). Giai thoại dân gian có rất nhiều câu chuyện về nhân vật này. Tuy nhiên, phải đến khi nhà văn người Hà Lan Robert Van Gulik (1910-1967) xuất hiện, thì Địch Nhân Kiệt mới được biết tới rộng rãi trên phạm vi toàn thế giới.
Trong thời gian ở lại Trung Quốc và Nhật Bản, Van Gulik nhận ra truyền thống theo dõi truyện trinh thám của khu vực này và hy vọng có thể khơi nguồn cảm hứng của thể loại này bằng cách dịch lại những tác phẩm về nhân vật Địch Nhân Kiệt. Sau đó ông còn viết một bộ truyện về Địch Nhân Kiệt gồm 16 tập với tựa Địch Phán Quan, xuất bản lần đầu bằng tiếng Nhật và bản dịch tiếng Trung, sau đó mới là bản gốc tiếng Anh.
Bộ truyện của Van Gulik kể về sự nghiệp của Địch Nhân Kiệt từ năm 663 tới năm 681 trong khi giữ chức vụ điều tra tại các huyện khác nhau cho tới trước khi được thăng chức Thượng Thư Bộ Hình.
16 tập truyện là 16 vụ án khác nhau. Tác giả Van Gulik đã khắc họa thành công một tượng đài thần thám của dòng trinh thám quan án. Vẫn giữ nguyên vẻ bí ẩn của văn hóa Phương Đông và thêm phần duy lí của văn hóa Phương Tây, bộ truyện này đã nhanh chóng chinh phục được độc giả trên toàn thế giới. Không hề có sự miễn cưỡng, Phương Đông và Phương Tây giao thoa hòa hợp trong Địch Phán Quan. Địch Nhân Kiệt vẫn giữ được nét thuần Trung Quốc thời phong kiến với những tín ngưỡng, tập tục, văn hóa, tổ chức xã hội, đời sống tâm tư tình cảm... Tuy nhiên bộ truyện này cũng rất khách quan và lí trí. Mọi cái "phi lí" rồi cũng dần được diễn giải bằng "khoa học".
Thủ pháp của Van Gulik là hầu như không bỏ sót chi tiết bé tẹo nào. Những cái tưởng như vô tình xuất hiện, thật ra đều liên quan đến các vụ án. Điều này sẽ làm độc giả bất ngờ, phải mở sách đọc lại các chương trước, xem mình đã bỏ sót điều gì.
Mặc dù viết về đề tài quan trường nhưng truyện giàu tính nhân văn và bình dân, xót thương cho cả những số phận bé nhỏ, nghèo hèn, mô tả hai mặt thiện – ác của một con người. Cái hay của Van Gulik là lấy ít tả nhiều, nói ít mà hiểu nhiều (nôm na là giống tả cảnh ngụ tình).
--------------------------
Series Địch Công kỳ án Tập 15 - Hoa văn cây liễu
Tác giả: Robert Van Gulik
Dịch giả: Nguyệt Minh
Kích thước: 13x19cm
Số trang: 240
